ಆದರೆ ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಇದನ್ನು ಒಪ್ಪುವದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ವೈಶ್ವಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳೆಲ್ಲ ಅವಿಪರ್ಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದಲೇ ನಡೆಯುವದರಿಂದ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಎಂಟ್ರೋಪಿ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟ ಮುಟ್ಟಿ, ವಿಶ್ವವು ಶಾಖಮರಣ (heಚಿಣ ಜeಚಿಣh) ವನ್ನು ಹೊಂದುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಶಾಖಮರಣದ ಸಾಧ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಾರವೆಲ್ಲ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡು ಒಂದು ಸಮಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು, ಅಂದರೆ ಅತ್ಯಂತ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ಅವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆಂದು ಅರ್ಥ. ಆದರೆ ಈ ಸಮತೋಲನ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಬೇರೆಯೇ ಆದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸಂಕೀರ್ಣತೆ ಪಡೆದು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹೋಗಬಹುದೆಂಬುದು (oಡಿಜeಡಿ ಜಿಡಿom ಛಿhಚಿos) ತಾತ್ಪರ್ಯ. ಅಂದರೆ, ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ ಸಂಕೀರ್ಣ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದೊಳಗೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲಿನ ಪ್ರಯತ್ನ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಜೀವವಿಜ್ಞಾನವು ಅತ್ಯಂತ ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಶಾಖವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸಿ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಯಂತ್ರಗಳೇ ಶಾಖಯಂತ್ರಗಳು. ಶಾಖಯಂತ್ರ ತಯಾರಿಕೆಯ ಕೌಶಲ್ಯವು ಬೆಳೆದಂತೆಲ್ಲ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಬೆಳೆದು ಬೃಹತ್ ಗಾತ್ರದ ಉದ್ದಿಮೆಗಳನ್ನು ಶಾಖಯಂತ್ರಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದಲೇ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಔದ್ಯೋಗಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಗೆ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು. ಆಗ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ಔದ್ಯೋಗಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ, ನೈತಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪರ್ವ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಶಾಖಯಂತ್ರದ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಿAದ ಕಾಲದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಬದಲಾವಣೆ ಹೊಂದಿತು. ಒಂದು ಚಂಡು ಮೇಲಿನಿಂದ ಭೂಮಿಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದಾಗ ಪುಟ್ಟಿದು ಮೇಲಕ್ಕೆರುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ಹಾಗೆ ಶಾಖವು ಮಾಡಲಾರದು. ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ನ ಎರಡನೇಯ ನಿಯಮ ಮಾತ್ರ ಭೂತಕಾಲ, ಭವಿಷತ್‌ಕಾಲಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಕಾಲವು ನಿರಪೇಕ್ಷವಲ್ಲ, ವೈಶ್ವಿಕವಾಗಿ ಒಂದೇ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ, ವರ್ತಮಾನ ಎಂಬುದು ಎಲ್ಲ ಕಡೇ ಒಂದೇ ಆಗಿಲ್ಲ. ಶಾಖವೇ ಕಾಲವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದೆ ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಲ್ಲ. ನಮಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಕಾಲದ ಕಲ್ಪನೆಗಿಂತಲೂ ವಾಸ್ತವಿಕ ಕಾಲವು ಬಹಳ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಕಾಲವೇ ಇದ್ದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ದೇಶದೂಂದಿಗೆ ಕರಗಿ ಹೋಗಿತ್ತು ಎನ್ನುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಇದೆ.
ಈ ಕಿರುಹೊತ್ತಿಗೆಯ ವಿಷಯವನ್ನು ೧೪ ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಲಾಗಿದೆ. ಅಧ್ಯಾಯಗಳ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದಾಗ, ಶಾಖಯಂತ್ರಗಳ ವಿವಿಧ ರಚನಾವಿನ್ಯಾಸಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಅಪ್ರಸ್ತುತ. ಆದರೆ, ಅವುಗಳ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಮೂಲತತ್ವಗಳಲ್ಲಿರುವ ಮಹತ್ವವಾದ ಭೌತಶಾಸ್ತಿçÃಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಅವಿಪರ್ಯ ಮತ್ತು ಎಂಟ್ರಾಪಿಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ಧೋರಣೆಗಳ ವಿಕಸನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಹೊಳಹುಗಳನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹೊಸ ಹೊಳಹುಗಳ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಓದುಗ ಮಾನ್ಯರು ಅರಿತರೆ, ಅದೇ ಲೇಖಕರಿಗೆ ಬಹು ಸಂತೋಷದ ಮತ್ತು ಸಾರ್ಥಕತೆಯ ಕೊಡುಗೆ. ಇನ್ನು ಕಾಲದ ಬಗೆಗಿನ ವಿಚಾರಗಳು ಬಹುಶಃ ನಮ್ಮ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದೇ ಇಲ್ಲ ಅನ್ನಿಸುವಷ್ಟು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿವೆ. ಐನ್‌ಸ್ಟೆöÊನ್‌ರ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಸಿದ್ಧಾಂತದಿAದ ಕಾಲದ ಕಲ್ಪನೆಯೇ ತಿರುವು ಮುರುವಾಗಿ ಕ್ವಾಂಟA ಗ್ರಾö್ಯವಿಟಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಂತಕ್ಕೆ ಬಂದು ತಲುಪಿದೆ.
ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಒಂದೆರಡು ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸರಳತೆ, ಚಲನ ಪಥ, ಪೂರ್ವ ಶರತ್ತುಗಳು, ಕಾಲಾತೀತತೆ, ವಿಪರ್ಯತೆ, ನಿಶ್ಚಯಾತ್ಮಕತೆ, ಕಾರ್ಯಕಾರಣ ಸಂಬAಧ ಇವು ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜೀವಾಳಗಳು. ಇವುಗಳಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ(ಠಿಡಿoಛಿes), ಗಡಿ ಶರತ್ತು(bouಟಿಜಚಿಡಿಥಿ ಛಿoಟಿಜiಣioಟಿs), ಒಮ್ಮುಖ ಕಾಲ ಭೂತ-ಭವಿಷ್ಯತ್‌ಗಳ ತಾರತಮ್ಯ, ಅವಿಪರ್ಯತೆ, ಸಂಭವನೀಯತೆ ಮತ್ತು ಎಂಟ್ರಾಪಿ ಇವು ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ಸ್ನ ಪ್ರವೇಶಾನಂತರ ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಇಚೇಗಿನ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜೀವಾಳ. ಹೊರನೋಟಕ್ಕೆ ಈ ಎರಡೂ ವಿಜ್ಞಾನಗಳು ವಿರೋಧಿಗಳಂತೆ ಭಾಸವಾದರೂ ಜೀವಾಣುಶಾಸ್ತç ಮತ್ತು ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಅಧುನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿAದ ಎರಡೂ ವಿಜ್ಞಾನಗಳು ಒಂದಕ್ಕೊAದು ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಿವೆ ಎಂಬುದೇ ಸಂತೋಷದ ವಿಷಯ.